ग्लॅमरचं भूत ऊतरणार कसे?

मुलींनी घट्ट व तोकडे कपडे घालू नये, अशी मागणी एकीकडे होत असते तर त्याचवेळी अनेक पालक स्वत:च मुलीला जीन्स, आखूड टॉप वगैरे कपडे पुरवून तिला ‘स्मार्टङ्क लुक देत असतात. एकीकडे मुलींसाठी ड्रेस कोड हवा, अशी मागणी काही संस्था - पक्ष करत असतात आणि दुसरीकडे शाळकरी मुलीही रेकॉर्ड डान्सच्या नावाखाली तंग कपडे घालून अचकट विचकट हावभावाची नृत्ये करतात. एकीकडे तरुणींनी आरोग्य जपायलाच हवे, असा विचार मांडला जात असतो आणि त्याचवेळी नवतरुणी ‘वाईन आणि बीअरङ्क च्या बाटल्या रीचवित असतात, रात्री-अपरात्री फिरत असतात, नको त्या अवस्थेत धिंगाणा घालतात, असा विरोधाभास का? तरुणींनी सर्व नीतिसंकेत उधळून लावले तरी समजू शकते; पण पालकही त्याला मूक संमती का देत आहेत? आजच्या तरुणींची फॅशन ही पुरुषी कामवासना उत्तेजित करण्यासाठी पूरक आहे, हे पालकांनाही समजत असते. तरीही ते स्वत:च्या मुलीकडे कानाडोळा का करतात? या सगळ्या प्रश्नांचे उत्तर एकच आहे... आणि ते म्हणजे आजच्या तरुणींप्रमाणेच पालकांनाही ग्लॅमरसचं वेड लागलेलं आहे.

आजच्या तीव्र स्पर्धेच्या जगात आपल्या मुलीने टिकून रहायचे असेल तर ती ग्लॅमरस, मॉड दिसायला हवी असं पालकच म्हणायला लागले आहेत. या पालकांच्या डोळ्यात अजंन घालतील अशा काही घटना घडल्या आहेत. तरीही सर्वजण या मोहजालात फसतात. प्रीती जैन या नवोदित मॉडेलने ग्लॅमरच्या नादात शरीराचा सौदा कसा करावा लागतो हे जाहीर केले. नफिसा जोसेफ या भारतसुंदरी किताब मिळविलेल्या मॉडेलनी ग्लॅमर दुनियेत वैफल्य आल्याने आत्महत्या केलीे. या सगळ्या घटना घडत असताना त्याचवेळीस अमिषा पटेलने वडिलांवर फिर्याद दाखल केली! तरी बरं तिच्या वडिलांनीच पैसे खर्च करुन तिचं करियर घडवलं होतं. त्यानंतरही अनेकदा ग्लॅमरच्या नादापायी अनेक मुलींना फसवण्यात आले. तरीही आमचे डोळे उघडत नाही याला काय म्हणावे? गल्लीबोळात चालणारे सिनेसंगीतांवर आधारलेल्या नाचांचे क्लास काय सांगतात? आपली मुलगी जे करु पाहते ते अनैतिक आहे असं जर वडिलांना वाटत असेल आणि आईला वाटत नसेल व दोन्ही बाजू परस्परांना आपलं म्हणणं पटवून देऊ शकत नसतील तर अशा शोकांतिका होत राहतील; पण त्याबद्दल जर समुपदेशकाचा आधार घेतला असता तर मुलींनी त्याचे गांभीर्य कळून तिचे मत बदलले असते, सावधपणे काम करायचं आश्वासन दिले असते. या पलीकडे त्या मुलीने ते करायचं ठरविलं तर जीव घेऊन आणि देऊन काही साध्य करता येईल का?

पालकांची यात कोंडी नक्कीच होते. त्यावर जुने आणि नवे यातील बंधनं असतात. प्रतिष्ठेचा काच असतो. त्यातून बाहेर पडणे शक्य नसते. अजून मुलांच्या वागण्याच्या परिणामाचे खापर पालकांच्या माथी मारलेच जाते. मध्यमवर्गीय पालक तसा फारसा खंबीर नसतो. त्याला त्याच समाजात रहायचे असते. एका विशिष्ट स्तरावरचा समाज बदललेला असला तरी कुटुंबीयांचे शेरे, टीका सहन कराव्या लागतील. याची खरी वा काल्पनिक दहशत मनावर असते. एका मॉडेल आणि नवोदित अभिनेत्रीनं आपल्यावर बलात्कार झाला आणि पिळवणूक झाल्याचा आरोप केला. या क्षेत्रात गेलेल्या मुलींना अनेकदा अशा बाबींना तोंड द्यावे लागते. हे इतर ऑफिसेसमध्ये होत असते, असे म्हणून त्याकडे कानाडोळा करण्यागत नसते. इथं मुली असुरक्षित असतात नोकरीप्रमाणे त्यांच्याभोवती संस्थेचे सुरक्षाकवचही नसते, कामाची खात्री नसते. पैसा, प्रसिद्धी इत्यादी सर्वच बाबतीत त्या इतरांवर अवलंबून असतात. हे असंच असते आणि ते मान्य करुन चालावे असे म्हणणारेही आहेत. हे प्रकार होण्याजोगे वातावरण आणि मोकळेपणा तिथे असतो जो इतरत्र असतोच असे नाही. अनेकदा मुलींनाही त्याचा मोह पडतो. पुढे जाण्याचा सोपा मार्ग वाटतो; पण तो तसा असेलच याची हमी नसते. मग प्रेमभंग, वचनभंग असले प्रकार होतात आणि भावनेच्या भरात मुली यातून सुटका म्हणजे मृत्यू जवळ करतात. त्यांचे मानसिक स्वास्थ्य नीट रहावे, यासाठी व्यावसायिक पातळीवर काहीही उपलब्ध नसते. अनेकदा इथे जंगलराज असते. ‘बळी तो कानपिळीङ्क या बाबी भावनेच्या भरात होतात. त्यामुळे त्यांना योग्य क्षणी आधार मिळाला तर ती मंडळी सावरु शकतात असे मानसतज्ज्ञ म्हणतात. ग्लॅमरचं अवास्तव वेड आज सर्वत्र आजाराप्रमाणे पसरत आहे. जगण्याची qझग त्यातूनच मिळेल, या भाबड्या कल्पनेने तरुण त्यांच्याकडे ओढले जातात आणि हळवे जीव अपयशाला घाबरुन, निराश होऊन, अकाली जीवन संपवतात, कुटुंबातील प्रेम आधार हा अटींवर नसेल तर काही जीव सावरतील, तरुणाईचा जोष आणि पालकांची द्विधा मन:स्थितीतील कुतरओढ यातून हे भीषण अपराध होताना दिसताहेत.

अगदी स्पष्ट बोलायचे झाले तर अशा घटनांंसाठी पालक स्वत: पहिले जबाबदार आहेत. विशेषत: मध्यमवर्गीय पालकांची जी सध्याची मानसिक अवस्था आहे. ती सर्व पालकही त्याला पूरक ठरतात. पालकांचे वय, अनुभव, समाज निरीक्षण, क्षमता व भलेबुरे ठरविण्याची दृष्टी या गोष्टी जमेस धरल्या तर त्यांनी ग्लॅमरस रुपाचा विराध करायला हवा; पण हल्ली मध्यमवर्गीय पालकांना उच्च वर्गीय, श्रीमंताचे आकर्षण वाटते. उच्च वर्गीयांप्रमाणेच आपणही युरोपीय संस्कृती स्वीकारावी, असे सुप्त आकर्षण त्यांच्या मनात असते.

गाड्या, मोबाईल, इंटरनेट, परदेश प्रवास, अशा सुखसंपन्नतेने जीवनात qझग चढावी असे वाटत असते. सर्व श्रीमंती तर प्रत्यक्षात उतरविता येत नाही; पण निदान मुलींनी मॉड व्हावं, इग्लिश भाषेसह आधुनिक जीवनशैली स्वीकारावी, याला ते होकार देतात. घरातल्या मुलानं व मुलीनं नेटवर तासंतास चॅqटग केले qकवा मुलीने फिगर मेंटेन केली तर ती स्मार्ट झाली आहे असा ते अर्थ लावतात. हा फार मोठा सामाजिक घात आहे. समाजावर अंकुश ठेवणारा मध्यवर्गीय असा बेताल बनतोय. जोवर मध्यमवर्गीय पालक नवतरुण वर्गावर नियंत्रण ठेवत नाही तोवर प्रीती जैन qकवा नफिसासारखी प्रकरणे पाहात रहावी लागतील. पूर्वी अशी प्रकरणे युरोपादी देशात व्हायची, त्यातून होणाèया हत्याआत्महत्या, त्यातले छुपे संबंध यालाही ग्लॅमर प्राप्त व्हायचे आता तसला प्रकार आपल्या मध्यमवर्गात व्हायला लागला आहे. ग्लॅमरचे भूत आमच्याही मानगुटीवर बसलंय हे ग्लॅमरचं भूत उतरणार कसे?